ecokimon: Η άλλη όψη των καταλήψεων

Τις τελευταίες μέρες έχω ακούσει πολλές απόψεις για το θέμα των καταλήψεων. Είδα δεκάδες στάτους στο facebook, ακόμη περισσότερα γκρουπ, και πολλούς φοιτητές να προσπαθούν έστω και ανοργάνωτα να πάρουν τη κατάσταση στα χέρια τους. Μπορεί κάποιοι να βγουν και να πουν πως οι καταλήψεις δεν είναι κάτι το σοβαρό, πως απλά θα χάσουμε μάθημα. Άλλοι θα πουν πως είναι το μόνο μέτρο που μπορεί η φοιτητική κοινότητα να πάρει απέναντι στα νέα μέτρα της κυβέρνησης, τον νέο νόμο πλαίσιο και όλες τις αλλαγές που είναι θέμα χρόνου να γίνουν στη χώρα μας. Υπάρχει όμως και μια μερίδα φοιτητών, οι οποίοι κατά τη γνώμη μου, είτε λόγω συνέπειας απέναντι στο καθήκον τους και τους γονείς τους, είτε λόγω αγάπης για αυτό που κάνουν, είτε λόγω του ότι βαρέθηκαν πια αυτή η χώρα πού όσο πολύ και αν την αγαπούν και τη θεωρούν πατρίδα τους συνεχίζει να τους πατάει και θέλουν απλά να τελειώσουν και να φύγουν, καλώς ή κακώς, δεν συμφωνούν καθόλου με το βίαιο κλείσιμο της σχολής τους.

Ας ξεχάσουμε όμως το γεγονός ότι κι εμείς είμαστε φοιτητές και ας δούμε τη κατάληψη ενός δημόσιου χώρου σαν τρίτοι. Τι είναι στα αλήθεια η κατάληψη; Η κατάληψη πανεπιστημίου σημαίνει την εγκατάσταση με τη βία μιας ομάδας φοιτητών στο χώρο του πανεπιστημίου και την παρεμπόδιση της κανονικής και νόμιμης λειτουργίας του. Βεβαίως και είναι πράξη παράνομη και αντίθετη με το ελληνικό σύνταγμα, το οποίο μπορεί μέχρι προσφάτως κακώς για μένα να υποστήριζε το πανεπιστημιακό άσυλο αλλά αυτό δε σήμαινε πως απλώς εξασφαλίζοντας μια πλειοψηφία κάποιοι θα ήταν σε θέση να παρανομήσουν στο χώρο του πανεπιστημίου (άρθρο 2, Ν. 1268/1982). Προσωπικά θεωρώ πώς το πανεπιστημιακό άσυλο αν μη τι άλλο έχει καταστρέψει τα ελληνικά πανεπιστήμια, αρκεί μια βόλτα στο χώρο του πολυτεχνείου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για να πείσει και τον πιο δύσπιστο αναγνώστη. Εικόνες όπως βαμμένοι τοίχοι, σπασμένες πόρτες και παράθυρα, ανύπαρκτοι νεροχύτες, βρωμιά και δυσωδία είναι καθημερινές στα ελληνικά πανεπιστήμια. Ακόμα χειρότερα, αλλοδαποί μικρέμποροι, ναρκομανείς και αιώνιοι φοιτητές που δεν έχουν καμία δουλειά εκεί μέσα είναι καθημερινό φαινόμενο. Και ξαναγυρίζω στο θέμα της κατάληψης αυτό καθ’ αυτό. Καμία παράνομη πράξη δεν δύναται να γίνει νόμιμη απλά εξασφαλίζοντας την ψήφο της πλειοψηφίας. Αυτά είναι φαινόμενα δικτατορίας γνωστά σε χώρες όπως η Βόρεια Κορέα, και σε θεοκρατούμενες υπανάπτυκτες κοινωνίες όπως αυτές των ταλιμπάν. Αλλοίμονο, αν κάθε φορά που θέλαμε να παρανομήσουμε μαζεύαμε μια πλειοψηφία και πράτταμε ενάντια στους νόμους.

Με ποιές όμως διαδικασίες “ψηφίστηκε” η κατάληψη; Ακόμα και η υποτιθέμενη δημοκρατική ψηφοφορία για την κατάληψη στα περισσότερα πανεπιστήμια θύμιζε ψηφοφορία σε δικτατορική βουλή. Εκατοντάδες φοιτητές κλεισμένοι σε αίθουσες προορισμένες να εξυπηρετούν πολύ λιγότερα άτομα για ολόκληρε ώρες, μέσα σε ένα κλίμα φωνών, καπνών και αφόρητης ζέστης κλήθηκαν να ψηφίσουν απλά επιδεικνύοντας το πάσο τους και σηκώνοντας το χέρι ψηλά, αφού πρώτα οι αριστεροί φοιτητές αντιλαμβανόμενοι πως υπερτερούσαν αριθμητικά, είχαν ξεκινήσει άλλη ψηφοφορία για να κλείσουν τις πόρτες και εκατοντάδες άλλα άτομα που προφανώς θα ψήφιζαν κατά της κατάληψης παρέμειναν έξω από αυτές. Δεν έγινε καν λόγος για προειδοποίηση των φοιτητών πως θα κλείσουν οι πόρτες και δεν έγινε καν πρόταση η ψηφοφορία να μη γίνει σαν καταμέτρηση κεφαλιών σε κοπάδι αλλά κανονικά και δημοκρατικά με τη χρήση κάλπης. Δε διαφωνώ με το χρονοδιάγραμμα στη διαδικασία της ψηφοφορίας, αλλά μόνο εφόσον το γνωρίζουν εκ των προτέρων όλοι οι ψηφοφόροι, αφού η απόφαση της ψηφοφορίας τους επηρεάζει άμεσα.

Θα εξετάσω το θέμα τώρα από τη πλευρά του φοιτητή καθώς είμαι τελειόφοιτος του τμήματος οικονομικού του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Νομίζω θα συμφωνήσουν αρκετοί μαζί μου, όταν υποστηρίξω πως η κατάληψη τον μόνο που βλάπτει στην ουσία είναι τον ίδιο τον φοιτητή. Και φυσικά δε μιλώ για τον αιώνιο, αριστερό ή οκνηρό φοιτητή. Μιλάω για τον φοιτητή που θέλει να βγάλει τη σχολή στα χρόνια της, μιλάω για τον φοιτητή που μένοντας φοιτητής σε μια ξένη πόλη απλά ξοδεύει χρήματα, μιλάω για τον φοιτητή που τον έχουν δεχτεί σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού σε μεταπτυχιακό και το χάνει λόγω των καταλήψεων, μιλάω τέλος για τον φοιτητή που απλώς θέλει να τελειώσει γιατί θέλει να βγει στην αγορά εργασίας. Σε πολλές συνελεύσεις που παρανόμως “ψήφισαν” κατάληψη ακούστηκε πως η κατάληψη είναι η απάντηση στο ΔΝΤ και την ΤΡΟΙΚΑ. Ακόμα και έτσι να είναι υπάρχει κάποιος που πραγματικά πιστεύει πως το ΔΝΤ ή οι ξένοι επίτροποι ενδιαφέρονται καθόλου για το αν λειτουργούν ή όχι τα ελληνικά πανεπιστήμια; Αλλά ακόμα και αν η κατάληψη είναι η αντίδραση απέναντι στο νέο νόμο πλαίσιο, γιατί να μη συμφωνήσουμε με αυτόν; Επειδή δυσκολεύει τη ζωή των αιώνιων φοιτητών και των μη εξελισσόμενων καθηγητών; Επειδή προσπαθεί να οργανώσει την πανεπιστημιακή κοινότητα όπως είναι οργανωμένη σε τόσα πετυχημένα πανεπιστήμια στο εξωτερικό, με αξιολόγηση και προγράμματα χρηματοδότησης των καλύτερων;

Αν λοιπόν κάποιοι θέλουν να απομακρυνθούν από τα πανεπιστήμια για να διαμαρτυρηθούν ας διοργανώσουν μαζικές αποχές μη παίρνοντας στο λαιμό τους άτομα που δεν θέλουν να λάβουν μέρος σε κάτι παρόμοιο και δρώντας νόμιμα και αναλαμβάνοντας μόνοι τους τις συνέπειες των πράξεών τους. Δε ξέρω αν με αυτό το κείμενο θα πείσω κανέναν ή θα τον βάλω σε σκέψεις αλλά ήθελα να πω όσα με βάζουν εμένα σε σκέψεις τόσο καιρό και νομίζω πως και άλλοι πολλοί θα συμφωνήσουν μαζί μου.

Γιάννης Αθανασιάδης